Kaarten Neutraal Moresnet

klik hier voor een vergroting Deze bijlage bij het grensverdrag van Aken van 1816 (met dank aan Cees Damen!) geeft de positie aan van de toen te plaatsen houten grenspalen. Dat waren er heel wat minder dan de arduinen grensstenen die rond 1870 geplaatst zijn.
Opmerkelijk op de tekening is de stroom van de Geul: die lijkt midden door Kelmis te lopen. Wie heeft daar een verklaring voor ?
Boven het drielandenpunt ziet u het verloop van de grens in noordwestelijke richting.

 

Klik hier voor een vergroting (90 kB), ga terug met de 'back-toets' op uw browser.

klik hier voor een vergroting De volgende kaarten bevatten delen uit de topografische kaart van België, schaal 1:25.000. Bladnummer 35/5-6, en 35/7-8. De kaart hiernaast biedt een totaaloverzicht van het neutrale gebied. De meeste grenspalen staan aangegeven met Bne (Borne) of Gr, afhankelijk van de taal in het gebied. Niet alle palen staan aangegeven, en er staan ook palen op, die wij niet meer aantroffen. De reeks begint op het meest zuidwestelijke punt en loopt via het noordelijkste punt naar het zuidoosten. De kaartgedeeltes hieronder geven een wat meer gedetailleerd beeld rond de drie hoekpunten.

Klik hier voor een vergroting (106 kB), ga terug met de 'back-toets' op uw browser.

1032 tot 1030 De zuidwestelijke punt van Neutraal Moresnet. Hier splitst de grens zich: in oostelijke richting langs de (rode) weg richting Aken; in noordelijke richting langs de stippellijn die nu nog de grens aangeeft tussen Plombières en Kelmis. Hier vinden wij de grensstenen 1 t/m 3, waarvan alleen grenssteen 2 op de kaart vermeld staat.
1023 tot 1027 De grenslijn rond het drielandenpunt: op de kaart krioelt het hier van de grenspalen, die ook allemaal te vinden zijn. De Moresnet-lijn loopt hier van Bne 25 naar grenspaal 193, het meest noordelijke punt. Daarvandaan recht naar beneden naar Gr 35 en verder. Grenssteen 31 wordt betwist: volgens mij staat ie (beschadigd) naast het parkeerterrein bij de Boudewijntoren (zie foto's), maar anderen beweren dat dit niet steen 31 kan zijn, omdat die ooit pal naast grenspaal 193 gestaan zou hebben. Mijns inziens was daar nooit een reden voor: het was duidelijk genoeg dat Moresnet ophield waar Pruisen en De Nederlanden weer samenkwamen.
 
1006 tot 1009 Terug in Kelmis.
De grens staat hier op geen enkele manier meer aangegeven, ook niet op de kaart. De lijn heb ik zelf getrokken. Alleen de stenen 57, 58, 59 en 60 verraden de voormalige afscheiding. Ook de grensstenen 52 t/m 56 zijn niet meer te vinden, hoewel de kaart grenssteen 55 nog wel vermeldt. Waarschijnlijk zijn al deze stenen verloren gegaan bij het aanleggen van wegen, bebouwing en tuinen.